LÀM GÌ KHI UBND XÃ KHÔNG CHỊU TỔ CHỨC HÒA GIẢI CƠ SỞ TRANH CHẤP ĐẤT ĐAI?

Căn cứ khoản 24 Điều 3 Luật Đất đai 2013, tranh chấp đất đai là “tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai”. Đây là một trong những tranh chấp dân sự xảy ra rất phổ biến hiện nay.

1. Về thủ tục hoà giải cơ sở tranh chấp đất đai

Đối với những tranh chấp dạng này, thủ tục hòa giải cơ sở tại Ủy ban nhân dân (UBND) xã nơi có đất tranh chấp là thủ tục đầu tiên và bắt buộc phải thực hiện. Tuy nhiên, có một số trường hợp UBND xã từ chối tổ chức hòa giải cơ sở tranh chấp đất đai, gây ra nhiều khó khăn cho người dân trong quá trình giải quyết vụ án. Trong trường hợp này, người dân cần phải làm gì để bảo về quyền lợi của mình?

Căn cứ khoản 1, khoản 2 Điều 202 Luật Đất đai 2013 như sau:

“Điều 202. Hòa giải tranh chấp đất đai
1. Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở.
2. Tranh chấp đất đai mà các bên tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải.”

Căn cứ khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP ngày 05/05/2017 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao về “Hướng dẫn một số quy định tại khoản 1 và khoản 3 điều 192 bộ luật tố tụng dân sự số 92/2015/qh13 về trả lại đơn khởi kiện, quyền nộp đơn khởi kiện lại vụ án”:

“Điều 3. Về chưa có đủ điều kiện khởi kiện theo quy định của pháp luật quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015
…2. Đối với tranh chấp ai là người có quyền sử dụng đất mà chưa được hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp theo quy định tại Điều 202 Luật đất đai năm 2013 thì được xác định là chưa có đủ điều kiện khởi kiện quy định tại điểm b khoản 1 Điều 192 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015…”

è Như vậy, khi xảy ra tranh chấp đất đai, nhà nước khuyến khích các bên tự hòa giải. Trong trường hợp không tự hòa giải được, các bên cần tiến hành nộp đơn xin hòa giải cơ sở tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã nơi có đất tranh chấp.

Căn cứ khoản 3 Điều 202 Luật Đất đai 2013, trong thời hạn 45 ngày kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu hòa giải cơ sở, chủ tịch UBND xã phải tổ chức buổi hòa giải cơ sở tranh chấp đất đai.

è Như vậy, hòa giải cơ sở là thủ tục bắt buộc, không thể bỏ qua. Nếu bỏ qua bước hòa giải mà nộp đơn khởi kiện trực tiếp thì được xem là chưa đủ điều kiện khởi kiện và Toà án sẽ trả lại đơn.

2. Về khiếu nại việc không tổ chức hoà giải tranh chấp đất đai

Trong trường hợp UBND xã từ chối đơn đề nghị tổ chức hòa giải cơ sở tranh chấp đất đai, người dân có thể tiến hành khiếu nại hành vi hành chính hoặc quyết định hành chính của UBND xã để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Căn cứ Điều 28 Luật Khiếu nại 2011 quy định về thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu như sau:

- Không quá 30 ngày kể từ ngày thụ lý. Đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý.

- Ở vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết không quá 45 ngày kể từ ngày thụ lý. Đối với vụ việc phức tạp thì thời hạn giải quyết có thể kéo dài hơn nhưng không quá 60 ngày, kể từ ngày thụ lý.

Căn cứ Điều 37 Luật Khiếu nại 2011 quy định về thời hạn giải quyết khiếu nại lần hai như sau:

- Nếu người dân không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc hết thời hạn giải quyết khiếu nại nhưng không được giải quyết thì người dân có thể khiếu nại lần 2 đến cấp trên trực tiếp của cơ quan/cá nhân bị khiếu nại lần 1 trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại.

- Đối với vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn giải quyết khiếu nại có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày.

---------------
CÔNG TY LUẬT TIA SÁNG
(BRIGHT LAW, STEADY TRUST)
“Bright law, steady trust - Sáng pháp lý, vững niềm tin”
Phòng 2.3 Tầng 2, Tòa nhà Indochina, số 04 Nguyễn Đình Chiểu, phường Đakao, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh
𝟎𝟗𝟖𝟗𝟎𝟕𝟐𝟎𝟕𝟗 (𝑳𝑺 𝑳ê 𝑻𝒉𝒂𝒏𝒉 𝑻𝒓𝒂𝒏𝒈)
𝟎𝟗𝟎𝟔𝟐𝟏𝟗𝟐𝟖𝟕 (𝑳𝑺 𝑵𝒈𝒖𝒚𝒆̂̃𝒏 𝑻𝒉𝒊̣ 𝑩𝒊́𝒄𝒉 𝑵𝒈𝒐̣𝒄)
tiasanglaw@gmail.com
http://tiasanglaw.com/
http://luattiasang.vn
https://www.facebook.com/LightLaw.TiaSang/
Trân trọng!