Cơi nới xe quá mức an toàn gây tai nạn đặc biệt nghiêm trọng. Chủ sở hữu phương tiện phải chịu trách nhiệm gì?

 Vừa qua, vụ tai nạn xe tải chở đất lật đè bẹp xe con khiến 3 người tử vong trên đường Hồ Chí Minh, tại huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình đã gây xôn xao dư luận. Nguyên nhân sâu xa của vụ tai nạn có phần do chiếc xe tải đã được chủ xe cơi nới thùng xe thêm phần thể tích hơn 18,21m3 trong khi đó xe tải chỉ có thể tích 10,76m3 theo thông số kích thước thùng xe trong chứng nhận kiểm định (thông số do Cục Đăng kiểm Việt Nam xác định).

Vậy, thay đổi kích thước thùng xe bị xử phạt thế nào?

Theo Nghị định số 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, hàng không dân dụng, Nghị định 123/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ 01/01/2022 sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hàng hải; giao thông đường bộ, đường sắt; hàng không dân dụng quy định: Chủ phương tiện, người điều khiển phương tiện xe cơ giới phải chấp hành những quy định pháp luật về giao thông đường bộ, nếu vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Riêng đối với hành vi tự ý thay đổi kích thước thùng xe sẽ bị xử lý như sau:

- Phạt tiền từ 800.000 đồng đến 1.000.000 đồng đối với điều khiển xe ô tô tải có kích thước thùng xe không đúng thiết kế của nhà sản xuất hoặc thiết kế đã đăng ký với cơ quan đăng ký xe hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc) (điểm đ khoản 3 Điều 16). Ngoài ra chủ phương tiện phải thay thế thiết bị (thùng xe) đủ tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật theo quy định (điểm a khoản 7 Điều 16).

- Phạt tiền từ 6.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với cá nhân, từ 12.000.000 đồng đến 16.000.000 đồng đối với tổ chức là chủ xe ô tô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ô tô đưa xe ô tô tải có kích thước thùng xe không đúng thiết kế của nhà sản xuất hoặc thiết kế đã đăng ký với cơ quan đăng ký xe hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt tham gia giao thông (điểm e khoản 9 Điều 30).

- Ngoài ra chủ phương tiện buộc phải khôi phục lại hình dáng, kích thước, tình trạng an toàn kỹ thuật ban đầu của xe và đăng kiểm lại trước khi đưa phương tiện ra tham gia giao thông (điểm d khoản 15 Điều 30)

Mặc dù Nghị định 123/2021/NĐ-CP đã tăng nặng mức phạt vi phạm đối nhiều lỗi vi phạm như lỗi vi phạm đối với hành vi điều khiển xe bánh xích; xe quá tải trọng, quá khổ giới hạn của cầu, đường, tuy nhiên lỗi vi phạm về hành vi tự ý thay đổi kích thước thùng xe lại không thay đổi.

Có thể thấy nhìn chung thì hình phạt chính cho chủ sở hữu xe và người lái xe khi chở xe cơi nới, xe quá tải gây phá hủy hạ tầng giao thông là phạt tiền và vẫn ở mức tương đối thấp, chưa phải là hình phạt thích đáng cho hành vi chở xe cơi nới, quá tải dẫn đến tai nạn giao thông gây hậu quả nghiêm trọng như sự việc vừa qua.

Vậy, có phải đã đến lúc phải có những biện pháp mạnh tay hơn với vấn nạn xe cơi nới, xe quá tải để mang tính răn đe tránh “nhờn pháp luật” cũng như đảm bảo an toàn, an sinh xã hội cho người dân.