Cân đối lại biên chế trước khi tinh giản

Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là phải sắp xếp tổ chức theo hướng giảm mạnh các đầu mối, đồng thời điều chuyển, cân đối lại biên chế giữa các cơ quan, tổ chức trong toàn hệ thống chính trị hơn là thực hiện tinh giản một cách cơ học. Nhiều cơ quan dù không cần tuyển thêm người làm việc nhưng cứ xin định mức biên chế để có thêm kinh phí vì kinh phí cấp theo biên chế được giao. Từ đó dẫn đến nghịch lý là nhiều cơ quan được giao thêm các nhiệm vụ mới nhưng biên chế, bộ máy thì vẫn không tăng do không có nguồn biên chế để bố trí như ngành tài nguyên và môi trường, ngành tư pháp, ngoại vụ...

Ngược lại, một số cơ quan, đơn vị do biến chuyển của xã hội mà chức năng, nhiệm vụ trước đây không còn hoặc đã xã hội hóa như nội vụ, văn hóa - xã hội, thi hành án dân sự, kế hoạch hóa gia đình, bưu chính, viễn thông, tuyên truyền lưu động... nhưng vẫn được giữ nguyên biên chế, bộ máy. Ví dụ, trước đây việc tuyển dụng viên chức, bổ nhiệm cán bộ cấp phòng, nâng lương công chức, viên chức là do Sở Nội vụ thực hiện, nay đã được phân cấp về cho các sở, ngành và cấp huyện nhưng biên chế làm công tác này của Sở Nội vụ vẫn giữ nguyên dù khối lượng công việc đã giảm rất nhiều.

Ngoài ra, hệ thống cơ quan nhà nước ở nước ta tổ chức theo cấp hành chính và biên chế được bố trí định mức theo cấp hành chính. Nhiều nơi không có việc làm nhưng vẫn được bố trí biên chế đầy đủ theo “khung” đã ấn định, trong khi những nơi khác khối lượng công việc nhiều nhưng biên chế cũng tương đương, nếu có bổ sung theo tỉ lệ vụ việc, dân số thì không đáng kể. Minh chứng rõ nhất cho nhận định này là hệ thống cơ quan tổ chức theo ngành dọc như tòa án, kiểm sát, thi hành án dân sự, thuế, kho bạc...

Ví dụ, có chi cục thi hành án dân sự cấp huyện mỗi năm chỉ thụ lý, giải quyết khoảng 10 vụ việc, thậm chí cả tháng không phát sinh vụ việc nào, số tiền cũng vài chục triệu đồng (chủ yếu là cấp dưỡng nuôi con) nhưng định mức “cứng” gồm: 1 chi cục trưởng, 1 phó và đội ngũ chấp hành viên, thư ký, chuyên viên, kế toán, văn thư đầy đủ cả. Thậm chí, các cơ quan này còn được giao 1 tạp vụ và 2 bảo vệ hợp đồng theo Nghị định 68/CP (1 bảo vệ cơ quan và 1 bảo vệ kho tang vật) trong khi các sở, ngành cấp tỉnh nhiều nơi không được ngân sách bố trí lao động dạng này.

Theo tôi, biện pháp cấp bách, hiệu quả để thực hiện tinh giản biên chế theo Nghị quyết 39 của Bộ Chính trị là phải sắp xếp lại tổ chức bộ máy và cân đối, điều hòa, điều chỉnh lại biên chế giữa các cơ quan, tổ chức. Rà soát lại chức năng, nhiệm vụ và khối lượng công việc của các cơ quan, đơn vị để bố trí, sắp xếp biên chế hợp lý, đặc biệt là linh hoạt trong việc điều chuyển biên chế từ khối Đảng, đoàn thể sang khối hành chính nhà nước và ngược lại để bảo đảm sử dụng hợp lý. Như vậy sẽ tránh tình trạng rập khuôn, cào bằng trong việc tinh giản biên chế, đồng thời hạn chế tối đa tình trạng các cơ quan thực hiện khối lượng công việc lớn, phức tạp cũng bị cắt giảm biên chế như các cơ quan khối lượng công việc ít, đơn giản, dẫn đến bất hợp lý, lãng phí trong bố trí, sử dụng biên chế hành chính.

Vĩnh Linh (Báo người lao động)